Speelfilms in de Opkamer — Teylers Museum

Speelfilms in de Opkamer

Blog door hoofd collectiebeheer Herman Voogd

De Opkamer van de bibliotheek heeft een grote aantrekkingskracht op filmregisseurs en locatiescouts. Voor een scène met een bibliotheek denkt men vaak aan de Opkamer. Of het nu een boekerij met middeleeuwse werken of een bibliotheek van een advocatenkantoor moet zijn, de locatie is er, blijkbaar, perfect voor. In het boek Karakter van Bordewijk komt wel een kantoor maar geen bibliotheek voor. Toch speelt een belangrijke scène in de film Karakter (1997), met Fedja van Huet en Tamar van den Dop, zich af in de bibliotheek van het advocatenkantoor. Het schijnt dat men zo gecharmeerd was van de Opkamer dat het script daarvoor is aangepast. Het kantoor zelf is in een filmstudio in Duivendrecht gebouwd. Als je daar de deur naar de bibliotheek open deed, hing er een enorme backdrop, een grote opgeblazen foto van de Opkamer.

In de Opkamer doet de moeder van de hoofdpersoon uit Kruistocht in spijkerbroek (2006), al bladerend in een middeleeuws boek, de ontdekking dat haar zoon in de Middeleeuwen leeft. Toen ik even op de set kwam kijken vroeg de opnameleider mij of er niet iemand in het museum was die even bibliothecaris kon spelen. Conservator Fysisch kabinet en van de boekencollectie, Marijn van Hoorn, inmiddels met pensioen, leek mij daar zeer geschikt voor. Ik stelde hem, zonder nog te vertellen waarover het ging, voor aan regisseur Ben Sombogaart die met een goedkeurend knikje mij liet weten dat Van Hoorns auditie geslaagd was. In de daaropvolgende scene geeft de Teyler bibliothecaris het cruciale boek aan actrice Emily Watson.

Kruistocht in spijkerbroek (2006), met Emily Watson en Marijn van Hoorn 

Het museum komt is meer films en series voor, o.a. Prins Bernard, schavuit van Oranje (2010) en Sonny Boy (2011), Dummie de Mummie en de tombe van Achnetoet (2014) en de recent verschenen Nederlandse Netflix Original serie Ares (2020).

Dummie de Mummie en de tombe van Achnetoet (2017)

 Netflix, Ares (2020)

Het museum heeft ook wel eens verzoeken om filmopnames geweigerd. In de jaren negentig van de vorige eeuw kwam het verzoek voor een opname van een documentaire die uitgezonden zou worden door de EO waarin wetenschappers gingen uitleggen dat de Evolutie niet op waarheid zou berusten.

Ook kwam de Amerikaanse acteur en regisseur Peter Weller (bekendste rol Robocop) een keer spontaan bij Teylers langs om te kijken naar een locatie voor een actiefilm. Toen ik hoorde dat hij ook dacht aan een achtervolgingsscène in het museum heb ik dat beleefd geweigerd.

Herman Voogd werkt sinds 1992 bij Teylers Museum. Hij is hoofd collectiebeheer van de wetenschappelijke collecties. Dit blog werd geschreven op 23 december 2020