Hamilton, William

De diplomaat en kunstliefhebber William Hamilton (1730-1803) was in 1764 als Brits ambassadeur naar Napels gekomen. Kort na zijn aankomst raakte hij in de ban van de vulkaan Vesuvius. In september 1765 nam hij al veranderingen waar in de activiteiten van de vulkaan. Uitstoting van rook en gesteente zou in de loop van de twee volgende jaren sterk toenemen, en uiteindelijk leiden tot de eerste grote uitbarsting in 1767. Was een verhoogde activiteit van de Vesuvius voor velen een rede om de stad Napels te verlaten, voor Hamilton was dit juist een uitnodiging om de hellingen van de Vesuvius te bezoeken. Hamilton observeerde en verzamelde as, gesteenten en mineralen. In de eerste vier jaar van zijn verblijf beklom Hamilton zeker twee-entwintig keer de Vesuvius. Een aantal keren was hij in het gezelschap van Pietro Fabris, een kunstenaar die tekeningen maakte van de verschillende stadia van de erupties. Van deze tochten deed hij verslag. Zijn observaties stuurde hij naar de Royal Society te Londen waarvan hij in 1766 lid was geworden. De brieven werden gepubliceerd in het tijdschrift van dit wetenschappelijke genootschap, de Philosophical Transaction.
De goede ontvangst van zijn brieven overtuigde Hamilton er van dat zijn werk van belang was. Hij besloot om de brieven samen met gedetaileerde illustraties uit te geven. In 1776 verscheen 'Campi phlegraei', met als ondertitel 'Observations on the Volcanoes of the Two Sicilies'. Fabris leverde de vierenvijftig afbeeldingen. Deze werden gegraveerd en met de hand ingekleurd.
De platen gaven Hamiltons observaties van de geologische en topografische kenmerken van het landschap op nauwkeurige wijze weer. De afbeeldingen hebben behalve een wetenschappelijke ook een esthetische kwaliteit. De platen zijn vaak dynamisch en ontberen het menselijk accent niet.
Op plaat 38 staat een gezelschap afgebeeld, waaronder de 'Siciliaanse koningin'. In haar gezelschap bevinden zich twee soldaten. Wat meer op de voorgrond staat een draagkoets. Fabris heeft zichzelf al tekenend op de voorgrond afgebeeld. Het is mei 1771. Aan de voeten van het gezelschap stroomt door de vallei tussen Somma en de Vesuvius een grote massa gloeiende lava. Vlak bij dendert de massa vijftig meter naar beneden. Behalve dergelijke vaak spectaculaire platen zijn in dit eerste deel nog een dertiental platen met vulkanisch gesteente opgenomen. Veel van de door Fabris getekende gesteenten stonden in Hamiltons kabinet in de Palazzo Sessa opgesteld.
Hamiltons doel om tot publicatie over te gaan van dit weelderige werk verwoordt hij in zijn brief aan Sir John Pringle: '...degenen die over de natuurlijke historie schrijven, zelden zelf onderzoek ter plaatse hebben uitgevoerd...' 'Nauwkeurige en waarheidsgetrouwe observatie van de natuur', daar gaat het Hamilton om..
Niemand voor Hamilton heeft ooit zo nauwgezet en over zo'n lange periode een vulkaan geobserveerd. Hamiltons boek geeft dan ook een uitstekend beeld van de vulkanische activiteiten van de Vesuvius.
Hamilton bevorderde de opgravingen van het nabij gelegen Pompeï en Herculaneum. Daarnaast verzamelde hij antieke vazen. De boeken over deze archeologische schatten, waaronder 'Collection of Etruscan, Greek and Roman antiquities from the cabinet of the Hon. W. Hamilton' bevinden zich eveneens in Teylers bilbiotheek.