Het boodschappenlijstje van Horace de Saussure

In 1787 beklom Horace de Saussure als eerste wetenschapper de Mont Blanc. Zijn doel was o.a. om de exacte hoogte van de berg vast te stellen met hulp van wetenschappelijke instrumenten zoals een barometer. Ook de ouderdom van de berg wilde hij weten - en daarom nam hij allerlei brokstukken steen van de berg mee, om later te onderzoeken. Waaronder 'het topje', zoals we graag in Teylers rondvertellen. Je hoeft dus helemaal die 4800 meter niet te beklimmen om de top te zien: kom gewoon naar het museum!

Horace was vermoedelijk een heel precieze man. In zijn dagboek vertelt hij over alle voorbereidingen die hij treft voor zijn beklimming van de berg. Hij moet echt weken en weken wachten op het juiste moment, want het is in augustus 1787 continu grijs en regenachtig en bewolkt. Hij wil de berg pas (veilig) beklimmen bij helder weer en goed zicht, begrijpelijkerwijs.

Al wachtend schrijft hij o.a. het boodschappenlijstje met alles wat hij mee moet nemen op weg naar de top. Daar staan natuurlijk tal van wetenschappelijke instrumenten op, zoals de barometer waarmee hij de luchtdruk wil meten - en daarmee de hoogte waarop hij zit. De thermometer om te kunnen bepalen wat het kookpunt is van water - ook afhankelijk van de hoogte. De vacuüm glazen bollen die hij op de top wil vullen met lucht-op-hoogte. Het eten voor hemzelf en al zijn dragers. Het pistool dat hij op de top wil afschieten om te onderzoeken of geluid daar even hard klinkt als beneden in het dal. (Hij vergeet trouwens op het moment suprême om het pistool mee te nemen: zijn vrouw stuurt het hem na, vergezeld met een roze liefdesbrief...). Het boodschappenlijstje beslaat ettelijke bladzijden in zijn dagboek en geeft een zeer volledige indruk van wat je allemaal vooral níet moet vergeten als je een dergelijke expeditie in 1787 wilt ondernemen. Waaronder zelfs een boek van Horatius, om nog even voor het slapen gaan in te lezen!

Maar wat stond er op de 10e plek van dat boodschappenlijstje - dus echt héél erg hoog op de ranglijst van belangrijkheid, als je de top van de Mont Blanc veilig en wel wilt bereiken? Doe eens een wilde gok, en lees dan pas verder.

Eens kijken, wat heb ik al langs horen komen, de keren dat ik dit verhaal 'live' vertelde?

WC-papier - leuk bedacht! Maar nee, niet op de lijst...

Droge crackers - ja, staat op de lijst, maar niet op de 10e plek (lager, in feite).

Een brandertje om eten op te koken - ja, op de lijst, maar lager dan de 10e plek...

Wat dan??

Het waren ... zijn pantoffels.

Denk nog maar eens aan Horace, dezer dagen dat iedereen op zijn sloffen door het huis loopt.

Fieke Kroon werkt sinds 2005 in Teylers Museum als educator. Dit blog werd geschreven op 24 maart 2020.