De uit Schotland afkomstige James Cook (1728-1779) is de grootste ontdekkingsreiziger uit de 18de eeuw. Het lezen van zijn journalen en het doorkijken van de bijbehorende atlas geeft een indruk van zijn niet geringe prestaties. In toaal maakte Cook drie reizen naar de Stille Oceaan, ook wel de Pacific genaamd. Zijn eerste reis (1768-1771) had als doel het observeren van de Venusovergang. Het geheime doel van James Cooks eerste maar ook zijn tweede reis was het zoeken naar het onbekende continent dat zich onder de veertigste breedtegraad op het zuidelijk halfrond moest bevinden, het zogeheten Terra Australis Incognita. De legende van dit mysterieuze zuidland gaat terug op de carthograaf Ptolomeus. De Schotse geograaf Alexander Dalrymple (1737-1808) brak in zijn boek over ontdekkingen in de Zuidpacifische oceaan, getiteld 'An Account of the Discoveries Made in the South Pacifick Ocean previous to 1764' een lans voor het onbekende zuidelijke continent. Volgens Dalrymples berekeningen bood dit vruchtbare land plaats aan zo'n vijftig miljoen mensen. Cooks expeditie moest een afdoende bewijs leveren voor het al dan niet bestaan van dit onbekende continent. Cook vond alleen maar pakijs.
In de atlas bevinden zich in één band meer dan honderd gravures van zijn laatste twee reizen naar de Pacific, gehouden van 1772 tot 1775 en van 1778 tot 1781. Tijdens deze laatste reis werd Cook door bewoners van Hawaii vermoord.
De gravures in de atlas zijn gemaakt naar de tekeningen van William Hodges en John Webber, kunstenaars die aan boord waren. Behalve kaarten bevat de atlas afbeeldingen van bijvoorbeeld landschappen, dieren, gebruiksvoorwerpen, portretten van de inheemse bevolking, rituelen en ceremonies, bouwtekeningen van kano's, en verschillende typen huizen.
De expedities van Cook zijn een voorbeeld voor alle volgende wetenschappelijke expedities. Zo waren aan boord geleerden en tekenaars; er waren wetenschappelijke instrumenten aan boord, zoals een kopie van Harrisons chronometer om de lengtegraad nauwkeurig te kunnen vaststellen. Daarnaast besteedde Cook veel aandacht aan de hygiëne aan boord en de gezondheid van zijn bemanning. Op de drie wereldreizen die hij tussen 1768 en 1780 maakte overleed er niemand aan scheurbuik. Een ware revolutie; normaal gesproken stierf eenderde van de bemanning op dergelijke reizen. James Cooks reizen leverden bovendien een schat op aan botanische en etnografische informatie. Ook op carthografisch gebied zette hij de standaard. Zijn kaarten en metingen waren zeer nauwkeurig. Beroemd is zijn kaart van de gehele kust van Nieuw-Zeeland. Ook vanwege de verslaggeving achteraf, de inventarisatie van de gegevens en de publicatie van de journalen, zijn Cooks reizen een lichtend voorbeeld. Zijn grootste ontdekking is een negatieve: er bestond geen 'tweede Amerika' op de plek waar cartografen 'terra incognita'of 'terra Australis' hadden bedacht. Er was wel ijs. Zeer veel ijs. Cook is de eerste die ver in het Antarctische pakijs doordrong.