Alleen in het atelier: A. Mauve

Een bizarre tijd voor ons allemaal en eenzaam voor mij in het papierrestauratieatelier van het museum. Vaak zijn we (Robien van Gulik, Ewout Koek en ik) het kloppende hart van het museum bij het voorbereiden van tentoonstellingen. Dat is stressvol, maar het geeft ook een enorme kick.

Nu, alleen in het atelier, kan ik ongestoord mijn restauratiewerk oppakken. 

Vandaag een verhaal over de restauratie van een aanwinst die is aangekocht in 2014. Het werk was al uitgelijst en veilig opgeborgen in een zuurvrije doos en in de wacht gezet voor een verdere behandeling zodat het opgeborgen kon worden in de collectie.  Het gaat om aquarel KT 2014 024: Houthakkers door Anton Mauve.

Het object was met lijm opgespannen op een heel zwaar stuk karton. Opgespannen betekent in dit geval dat de tekening langs alle randen aan het karton was vastgeplakt. Het object ziet er in eerste instantie wel mooi en strak uit. Maar het strak zetten van een tekening levert ook gevaren op. Het is net alsof een persoon een strak korset aan heeft gedaan. Alles gaat goed tot er een foute beweging gemaakt wordt en dan barst alles los. Het karton is door een vochtige omgeving kromgetrokken Dat trekt het papier mee en dat levert en fysieke spanning op tussen het papier en het karton. De tekening moest van het karton afgehaald worden om te voorkomen dat er een scheur in het papier zou kunnen komen. In deze staat zou de tekening niet tentoongesteld kunnen worden. De conservatoren waren er ook benieuwd naar of er iets getekend was op de achterkant. Nu had ik eindelijk de tijd om dit klusje aan te pakken.

Belangrijk was het inschatten van hoe het karton opgebouwd was: was het in laagjes opgebouwd of uit één stuk gemaakt? Veel kijken en denken. Eén foute beslissing en het mes gaat zó door de tekening heen, best eng eigenlijk. De tijd nemen, dat kon ik nu doen. Heel simpel gezegd heb ik onder de lijmlaag een dun laagje karton onder de lijm laag afgesplitst van de rest van het karton en dit was gelukkig genoeg om de tekening te kunnen bevrijden. Het karton en de lijmresten heb ik daarna weg geschraapt van de tekening.

Jammer genoeg vond ik op de achterkant (de versozijde) geen tweede tekening, wel stond er in een in potlood geschreven aantekening: Brl 17623. Wat dat precies betekent weten we helaas (nog) niet. Tenslotte heb ik de tekening ‘gevlakt’ tussen karton met er zware gewichten erop waarna de aquarel kon worden opgezet in een mapje van zuurvrij museumkarton.

Houthakkers, Anton Mauve (1838-1888)

Papierrestaurator Nadia Kersten-Pampiglione werkt sinds 1988 bij Teylers Museum. Ze schreef dit blog op 13 april 2020.