Brunings, grondlegger van Rijkswaterstaat — Teylers Museum

Brunings, grondlegger van Rijkswaterstaat

Blog door conservator Jan Pelsdonk

Op 19 april vond in Teylers Museum een speciale vergadering plaats van de Vereniging Vrienden van de Grote - of Sint Bavokerk te Haarlem. De vereniging spant zich in om de kerk te promoten, te presenteren en te behouden. Na de voltooiing van de restauratie van het graf van Christiaan Brunings (1736-1805), dat zich in de kerk bevindt, ontving de vereniging op 22 augustus 2014 van Rijkswaterstaat uit erkentelijkheid de speciale, zilveren Christiaan Brunings-penning.

Christiaan Brunings was een waterbouwkundige, die zich een groot deel van zijn leven heeft ingezet om de waterhuishouding in de Republiek der Verenigde Nederlanden – en later de Bataafsche Republiek – te verbeteren om overstromingsgevaar te verminderen. In 1798 werd hij hoofd van het Bureau voor den Waterstaat, de voorloper van het in 1848 opgerichte Rijkswaterstaat. Op zijn graf staat trots ‘Neerlands raad en beschermer tegen de woede der zee en het geweld der stromen’.

Tijdens de bijeenkomst werd de penning geschonken aan Teylers Museum zodat de penning ook in de toekomst bewaard wordt en tentoongesteld kan worden. De penning is bijzonder omdat deze maar hoogst zelden wordt uitgereikt. Ze bestaat uit een dikke plak van bijna een halve kilogram aan zilver, met op de voorzijde gestileerde golven en de contouren van Brunings portret.

Firma Begeer, Christiaan Brunings-penning. 2014, zilver, 432 gram (TMNK 17795)

Instempelingen op de penning

De instempelingen geven nog wat details rond de vervaardiging prijs. Ze tonen van links naar rechts een gekroonde B (het teken van het productiebedrijf Koninklijke Begeer), een klimmende leeuw met I (eerste gehalte zilver, 925/1000), het keurmerk van de Waarborg Holland in Gouda (hoofd van Minerva met R op de helm) en de jaarletter W van 2006. Uit deze instempelingen blijkt dat Rijkswaterstaat in 2006 bij Begeer waarschijnlijk een kleine serie penningen heeft laten vervaardigen, die later op de keerzijde van een gravering werden voorzien.

Overdracht van de penning door Hans Kaan (links), voorzitter van de Vereniging Vrienden van de Grote - of Sint Bavokerk te Haarlem, aan Jan Pelsdonk (rechts), conservator van de numismatische collectie van Teylers Museum.

Christiaan Josi naar J.F. Eick, Portret van Christiaan Brunings (detail). 1798, stippelets op papier (collectie: Rijksmuseum, inv. RP-P-1935-538)

Deze blog werd geschreven op 5 mei 2023 door conservator numismatische collecties Jan Pelsdonk.