Eieren van steen — Teylers Museum

Eieren van steen

Blog door collectiebeheerder wetenschap Tim de Zeeuw

Het is Pasen, en wat past nou beter bij Pasen dan eieren zoeken? Ook in Teylers Museum kom je eieren tegen, als je weet waar je moet zoeken. In de middenvitrine in de Tweede Fossielenzaal ligt een houten bak, met daarin 5 roodbruine eieren. Wie ooit de speurtocht van het museum heeft gedaan, heeft er vast wel eens naar gekeken. Maar wie heeft deze eieren gelegd, en hoe zijn ze in het museum terecht gekomen?

De eerste keer dat soortgelijke eieren werden gevonden, was in 1869, door de katholieke priester Jean-Jacques Pouech in Zuid-Frankrijk. In zijn vrije tijd zocht hij naar fossielen in het gebergte van de Pyreneeën. In 1859 publiceerde hij over de vondst, waarin hij schreef te vermoeden dat het om vogeleieren moest gaan die wel 4 keer zo groot waren als struisvogeleieren. Wat hij werkelijk had gevonden, waren dinosauruseieren. Dat Pouech ze niet wist te herkennen als dinosauruseieren is niet zo gek; pas 17 jaar voor zijn vondst was door Richard Owen voor het eerst de groep ‘’Dinosauria’’ benoemd als aparte geclassificeerde groep. Dinosauriërs waren nog niet zo algemeen bekend als nu. Ook had nog niemand eerder eieren van dinosauriërs gevonden, dus was er geen vergelijkingsmateriaal voor Pouech. Dat vogels eieren legden wist men natuurlijk allang. De vondst van de eieren kwam in de vergetelheid.

Pas in 1923, toen een expeditie van het American Museum of Natural History in Mongolië verschillende nesten eieren met daarbij skeletten van dinosauriërs vond, vielen de puzzelstukjes op hun plek. De kranten stonden er vol mee: "Eerste dinosauruseieren gevonden!". Maar eigenlijk was Pouech hen dus al voorgegaan, al wist hij dat zelf nog niet.

De eieren in Teylers Museum zijn van dezelfde vindplaats en van dezelfde dinosaurussoort als de eieren van Pouech. Ze zijn zo’n 70 miljoen jaar geleden gelegd door een Hypselosaurus; een plantenetende dinosaurus met een lange nek, net zoals de bekende Diplodocus en Brontosaurus. De eieren zijn in de jaren '90 gekocht door het museum, en kunnen sindsdien door iedereen ‘gevonden’ worden in de Tweede Fossielenzaal.

Tim de Zeeuw is sinds 2017 collectiebeheerder van de wetenschappelijke collecties. Dit blog werd geschreven op 10 april 2020.