Het slavernijverleden in Teylers Museum

30 juni 2023 t/m 02 juli 2023

In het kader van 150 jaar afschaffing van slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen op 1 juli 2023 duikt Teylers Museum in de eigen collectie om de sporen naar dat verleden zichtbaar te maken. Tijdens het weekend van Keti Koti (Ketenen Verbroken) worden enkele onderbelichte kanten van de collectie belicht. 

Expert Dineke Stam vertelt over Susanna Dumion
Vrijdag 30 juni - 11.30 en 12.00 uur
Vanaf 30 juni is het unieke portret van Susanna Dumion (Paramaribo, 1713 - Haarlem, 1818) tijdelijk te zien in de Tweede Schilderijenzaal. Het portret van de 100-jarige Dumion vormt een van de hoogtepunten van het Keti Koti-weekend in Teylers Museum. Zij werd in Suriname in slavernij geboren, werd door haar eigenaren meegenomen naar Nederland en woonde om de hoek van Pieter Teylers Huis. Uiteindelijk is ze begraven in de Grote of St. Bavo Kerk.

Dineke Stam, co-auteur van het pas verschenen boek Haarlemmers en de slavernij, onderzoeker en erfgoedspecialist zal het weekend inluiden met een korte presentatie. Ze zal hierbij stilstaan bij hun onderzoek en het portret van Susanna Dumion.

Verhaal op zaal bij het portret van Susanna Dumion
Vrijdag 30 juni, zaterdag 1 en zondag 2 juli - tussen 13.00 en 16.00 uur
Een gids vertelt bij het portret meer over deze bijzondere vrouw. Vrijwel nergens zijn portretten van slaafgemaakten met naam en geboorte- en sterftejaar te vinden. Dat maakt het portret van Susanna Dumion heel speciaal. Overigens was het een traditie dat honderdjarigen (of ouder) geportretteerd werden. Susanna Dumion werd hier dus niet vanwege haar uiterlijk afgebeeld, wat in het geval van mensen van kleur regelmatig  wel gebeurde. Het portret is toegeschreven aan Jacob Ernst Marcus.

Hoewel er veel bekend is over haar leven weten we weinig over haar jonge jaren in Paramaribo. Ze is in slavernij geboren, diende vele rijken, werd meegenomen naar Amsterdam en belandde uiteindelijk in Haarlem. Hoe zou zij Haarlem rond 1800 gevonden hebben? De locatie van haar graf in de Grote Kerk zal op 29 juni bekend worden gemaakt.

Bezoek aan Teylers Bibliotheek o.l.v. conservator Eulàlia Gassó Miracle
Zaterdag 1 juli en zondag 2 juli - 13.00 uur
De Verlichting wordt vaak verantwoordelijk gehouden voor de opkomst van zowel rassenclassificatie als modern wetenschappelijk racisme. Toch staat dit haaks op de Verlichtingsideeën over gelijkheid, antikolonialisme en antislavernij. Hoe kunnen we deze paradox beter begrijpen? En wat heeft dit te maken met de natuurlijke historie? Tijdens deze rondleiding slaan we een aantal boeken open om beter te kijken naar 18de-eeuwse concepten van ras en gelijkheid. Van de Histoire Naturelle van de Comte de Buffon tot de Encyclopédie van Diderot & D’Alembert en de prijsvragen van de Teylers Godgeleerd Genootschap: we gaan op zoek naar de oorsprong van onze moderne ideeën over menselijke diversiteit.

De rondleiding is gratis, je hebt wel een ticket voor het museum nodig. Haal op de dag zelf een voucher bij de kassa (op=op). 

Rondleiding slavernijverleden
Zaterdag 1 juli en zondag 2 juli - 14.00 en 15.00 uur
In de grote, diverse collectie van Teylers Museum bevindt zich ook een ongemakkelijke erfenis: objecten die verband houden met het slavernijverleden in oost en west. Tijdens de rondleiding bekijk je deze objecten. Ontdek hoe de kaurischelpen door de VOC werden ingezet als betaalmiddel na voorbeelden uit West-Afrika, ontmoet Susanna Dumion, hoor meer over de financiën van Pieter Teyler en over vele bijzondere boeken uit de bibliotheek. Het ongemak en de confrontatie die je voelt, opent toegang tot gesprekken. Want hoe goed zijn wij nu bezig?

De rondleiding is gratis, je hebt wel een ticket voor het museum nodig. Haal op de dag zelf een voucher bij de kassa (op=op). 

Blogs met achtergrondverhalen
Maria Sibylla Merian (1647-1717), geschreven door Maya Mutlu, Museumgids en organisator van publieksactiviteiten rondom Keti Koti in Teylers Museum.

Susanna Dumion, geschreven door Maya Mutlu, Museumgids en organisator van publieksactiviteiten rondom Keti Koti in Teylers Museum.

Keti Koti: waar zijn de penningen? Geschreven door conservator Jan Pelsdonk.