Teylers Ontmoet — Teylers Museum

Teylers Ontmoet

Boekenmiddag met interviews door Alexander Reeuwijk

15 september 2019, 14:00 - 16:00

Teylers Museum organiseert in samenwerking met Athenaeum Boekhandel Haarlem een reeks middagen vol interviews met auteurs van recent verschenen boeken over geschiedenis, reizen en natuurwetenschap. De interviews worden afgenomen door Alexander Reeuwijk, publicist en schrijver van reisverhalen en natuurhistorische werken. Teylers Ontmoet vindt maandelijks plaats in de historische Gehoorzaal van Teylers Museum.

Teylers Museum ontvangt deze dag de volgende gasten:

  • Jan Wim Buisman over "Onweer"

  • Reinder Storm over "De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten"

  • Michiel Plomp over "Jong in de 19e eeuw"

Jan Wim Buisman - Onweer

Hoe reageren mensen op de gevolgen van natuurgeweld? Van oudsher werden bijvoorbeeld donder en bliksem gezien als Gods strafwerktuigen. De uitvinding van de bliksemafleider door Benjamin Franklin in 1752 bracht hierin echter verandering. Welke gevolgen hadden de uitvinding en invoering van de bliksemafleider voor de manier waarop men aankeek tegen het onweer, zowel in wetenschappelijk, religieus als artistiek opzicht?

Reinder Storm - De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten

Dit boek vertelt de geschiedenis van Nederland aan de hand van honderd bijzondere historische kaarten. Van het oudste bekende Nederlandse kaartje uit 1307 over de bouw van een kerk in de Aardenburgse moer tot een van de eerste fietskaarten uit 1896 en een kaart van de stormvloed in 1953. De kaarten laten zien wat er in de loop der eeuwen is veranderd, maar tegelijk wat ongewijzigd is gebleven. Daardoor krijgt dit verhaal een heel bijzondere actualiteit: wij maken deel uit van die geschiedenis, elke dag.

Uiteraard komen politieke omwentelingen en bestuurlijke ontwikkelingen aan bod, maar ook bijzondere gebouwen en steden, de voormalige overzeese gebiedsdelen of het eeuwige gevecht van de Nederlanders met water.
Er zijn kaarten die gaan over transport, economie, onderwijs, religie, vrije tijd of sport. Van het intrigerende verhaal van de haringvisserij in de zestiende eeuw, naar de ambitieuze uitbreiding van de Amsterdamse grachtengordel in de tweede helft van de zeventiende eeuw tot een kaart over het aantal kinderen tussen zes en twaalf dat in 1887 geen lager onderwijs genoot in Nederland.

Natuurlijk gaat dit boek ook over de cartografie zelf: befaamde kaartenmakers als Ortelius, Mercator en Blaeu komen aan bod. Het boek toont bovendien de grote rijkdom aan soorten kaarten. Het samenspel van prachtige illustraties en informatieve teksten maakt De geschiedenis van Nederland in 100 oude kaarten verrassend en onweerstaanbaar boeiend.

Michiel Plomp - Jong in de 19e eeuw

Met de opkomst van nieuwe ideeën over opvoeding en onderwijs, kinderrechten, buitenspeelplaatsen en de eerste vaccinaties veranderde in de 19de eeuw onze kijk op kinderen radicaal. Aan het begin van de 19e eeuw werden kinderen nog gezien als kleine volwassenen. Beroemde schilders als Jan Adam Kruseman, Adriaan de Lelie en Charles Howard Hodges beeldden ze ook zo af: rechtopstaand, statig, direct kijkend naar de toeschouwer.
Mede door Jean-Jacques Rousseau’s boek Emile, of Over de opvoeding (1762) veranderden de ideeën over opvoeden en opgroeien snel. Het was niet meer vanzelfsprekend dat kinderen zo snel mogelijk moesten gaan werken, ze kregen tijd en ruimte voor hun eigen ontwikkeling. Aan het einde van de eeuw schilderden Anton Mauve, Jacob Maris, George Hendrik Breitner en Jan Toorop kinderen op een heel andere manier.
Vanuit hun zoektocht naar stemming en sfeer worden ze vaak verbeeld in een eigen wereld, spelend of in gedachten verzonken, intiem en ontroerend. Jong in de 19e eeuw toont voor het eerst de mooiste kinderportretten en genretaferelen, van romantisch tot impressionistisch en vroeg-modern. Aan de hand van maatschappelijke thema’s en het verschil tussen arm en rijk belichten de auteurs genoemde veranderingen rond kinderen, kunst en maatschappij.

Kosten

Voorverkoop: 8 euro (incl. koffie/thee in de pauze), op de dag zelf 10 euro. Kaarten zijn verkrijgbaar via deze site (bovenaan de pagina) of via de Athenaeum Boekhandel aan de Gedempte Oude Gracht 70 in Haarlem. Op zondag 15 september is de toegang tot het museum gratis i.v.m. Open Monumentendagen.

Programma zondag 15 september 2019

Inloop: 13.30 uur
Aanvang: 14.00 uur
Einde: 16.00 uur

Koop je tickets online