Nieuwe vogelachtige dinosoort ontdekt in Teylers — Teylers Museum

Nieuwe vogelachtige dinosoort ontdekt in Teylers

4-12-2017 | Archaeopteryx wordt Ostromia

De beroemde Archaeopteryx van Teylers Museum blijkt nog ouder dan gedacht en wereldwijd uniek te zijn. Het is een fossiel van een nieuw ontdekte dinosaurussoort met veren, die de naam Ostromia heeft gekregen. Deze “oervogel” heeft zo’n 150 miljoen jaar geleden geleefd. Dit staat in de studie van de Duitse onderzoekers Christian Foth en Oliver Rauhut die zojuist is verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift BMC Evolutionary Biology.

Archaeopteryx

De Archaeopteryx staat bekend als “dé oervogel”, het iconische dier dat tussen de dinosauriërs met veren en de vogels in staat. De Archaeopteryx valt met de gevederde vleugels, een lange dinosaurusstaart en een gebit met kleine scherpe tandjes, tussen de vleesetende dinosauriërs en de vogels in.

De ontdekking

Teylers Museum in Haarlem bezit een exemplaar van deze zeldzame fossiele oervogel, een soort waar wereldwijd nog maar twaalf vondsten van bekend waren. Het Haarlemse fossiel blijkt nu nog specialer. Het was al bekend dat enkele details in het Teylers-exemplaar afwijken van de andere Archaeopteryxfossielen; zo hebben enkele botjes in de vleugel net wat andere lengte-verhoudingen, en ook de vorm van het schaambeen wijkt iets af van de andere fossielen. Rauhut van de Ludwig Maximilians Universiteit München en Foth van het Staatlichen Museum für Naturkunde in Stuttgart vergeleken afgelopen jaar het fossiel uit Teylers met nieuwe vondsten uit China. Ze kwamen tot de conclusie dat de oervogel van Teylers beter past op een plek iets verder terug in de dinosaurus-vogelstamboom, een tak tussen de bekende Archaeopteryx en de kleine roofdinosauriërs in – meer precies, het Teylers-exemplaar blijkt nauw verwant aan de Chinese Anchiornis.

Archaeopteryx wordt Ostromia

Zeldzaam

Anchiornis is een kleine dinosaurus met veren op de voor- en achterpoten, en deze dino leefde net iets eerder dan Archaeopteryx. “Het fossiel uit Teylers is het eerste lid van die groep buiten China. En samen met de Archaeopteryx is het de tweede soort vogelachtige dinosaurus uit de Jura die buiten Oost-Azië is gevonden. Dat maakt het een nog zeldzamere vondst dan de elf Archaeopteryxen,” zegt Rauhut.

Ostromia

Het fossiel is vernoemd naar de paleontoloog John Ostrom. In de jaren ’70 zag hij als eerste dat het Haarlemse fossiel een oervogel moest zijn. Ook Ostrom had de kleine verschillen met de andere Archaeopteryxfossielen in de gaten, maar pas dankzij de nieuwe vondsten uit China konden Foth en Rauhut het Teylers-exemplaar nauwkeuriger in de dino-vogelstamboom plaatsen.

Ontmoet de Ostromia 
06 december 2017 
t/m 10 december 2017

Nieuwsgierig geworden naar onze unieke vogelachtige dino? Kom dan gauw kijken. De enthousiaste medewerkers van de afdeling Wetenschap vertellen je deze week alles over het fossiel. Woensdag 6 t/m zondag 10 december staan we dagelijks om 14:00 en om 15:00 uur op zaal en beantwoorden we graag jouw vragen.