Overal muziek — Teylers Museum

Overal muziek

30-04-2015 | Verwacht: familietentoonstelling

Bill Haley, The Beach Boys, The Beatles, The Rolling Stones, Jimi Hendrix en Madonna klinken deze zomer uit de speakers. Trek je dansschoenen aan, laat je petticoat zwieren en keer even terug naar je jonge jaren.  In de vrolijke familietentoonstelling Overal muziek ontdek je samen hoe de ontwikkeling van muziekapparaten zoals de grammofoon, cassettespeler en walkman jouw beleving van muziek heeft bepaald.

Herinner je je de hit Rock around the clock van Bill Haley nog? Met de komst van de draagbare transistorradio kon je voortaan overal naar rock-'n-roll luisteren. Het betekende een revolutie in de beleving van muziek en gaf de popindustrie een enorme boost. Dertig jaar later zorgde de walkman voor een nieuwe ommezwaai. Met een mixtape met jouw favoriete hits van Madonna en Michael Jackson kon je je overal terugtrekken in je eigen muziekbubbel. Tegenwoordig kies je je muziek uit een stream met tienduizenden nummers die je afspeelt op je smartphone. 

Technische ontwikkelingen veranderden het geluid van de populaire muziek. Wel eens gehoord van de theremin, misschien wel het gekste muziekinstrument ooit? Het kleurde het geluid van Good Vibrations van The Beach Boys, zoals de elektrische gitaar dat deed voor de nummers van Jimi Hendrix. De muziek van Kraftwerk werd geproduceerd met uitsluitend elektronische instrumenten en dj’s als Armin van Buuren creëren hun beats tegenwoordig digitaal met de MIDI (Musical Instrument Digital Interface).

Overal muziek voor iedereen

Waar internet is, is muziek. Dat vinden we nu normaal. De beschikbaarheid van muziek is sinds circa 1850 enorm veranderd: van uitsluitend live en soms beschikbaar naar altijd om je heen, van grote muziekmachines naar minuscule apparaten, en van samen luisteren naar beleving-in-je-eentje. De muziek veranderde mee: van kamerorkesten naar elektrische gitaareffecten en techno-sounds.

Onderzoek in Teylers Museum

Het eerste onderzoek naar geluid in de 19de eeuw was helemaal niet gericht op het opnemen en afspelen van muziek. Wetenschappers wilden vooral weten hoe het oor precies werkte. Zo ontstonden uiteindelijk apparaten als  grammofoon, synthesizer, microfoon, en luidspreker. In de beroemde wetenschappelijke collectie van Teylers Museum zijn tal van apparaten te vinden waarmee onderzoek naar geluid werd gedaan. Overal muziek volgt het spoor terug naar de bronnen van onze muziekbeleving.